Γ. Μανωλάτος: Μνημόνιο ή Δραχμή

Το ψευτοδίλημα, οι καταστροφολόγοι και η αλήθεια

του Γαβριήλ Μανωλάτου

Καθηγητή Οικονομικών

Το δίλημμα ως μέσο εκφοβισμού 

Το εκβιαστικό ψευτοδίλημμα «Ευρώ ή Δραχμή», που πολλοί Ευρωπαίοι πολιτικοί μαζί και Έλληνες αρχηγοί κομμάτων προτάσσουν εκφοβιστικά στον ελληνικό λαό ενόψει των βουλευτικών εκλογών του Ιουνίου, θυμίζει πολύ το άλλο εκείνο δίλημμα «Καραμανλής ή τανκς» των εκλογών του 1974.   

Οι Έλληνες κομματάρχες δαιμονοποιούν τη δραχμή  και προσπαθούν να τρομοκρατήσουν το εκλογικό σώμα και τον ελληνικό λαό πως δήθεν θα επέλθει μεσαίωνας και καταστροφή, αν το εκλογικό σώμα δεν τους προτιμήσει… Με αυτόν τον τρόπο ελπίζουν να περισώσουν τα ελάχιστα από το δικό τους προσωπικό και κομματικό πολιτικό αφανισμό. Οι ευρωπαίοι πολιτικοί παρουσιάζουν τη δραχμή σαν τον μπαμπούλα που θα αφανίσει την Ελλάδα. Προβάλλουν, χωρίς κανένα απολύτως επιχείρημα, τη θέση αυτή για να τρομοκρατήσουν τον ελληνικό λαό, διότι οι ίδιοι τρέμουν από μια ενδεχόμενη χιονοστιβάδα αντιδράσεων στις ανεδαφικές και αδιέξοδες πολιτικές τους, οι οποίες, όμως, ωφελούν συγκεκριμένα συμφέροντα και επιδιώξεις ορισμένων ευρωπαϊκών κύκλων και πρωτίστως της Γερμανίας.

Τα αποτελέσματα του Ευρώ 

Η καθιέρωση του Ευρώ δημιούργησε ένα οικονομικό και παραγωγικό «πλεόνασμα» στην Ευρωζώνη από το οποίο ωφελήθηκε, σχεδόν αποκλειστικά, η Γερμανία (όχι απαραίτητα ο γερμανικός λαός). Η Ευρώπη στο σύνολό της, ακόμη και η ίδια η Ευρωζώνη, μη εξαιρουμένης ούτε αυτής της Γαλλίας, ελάχιστα ή καθόλου, ωφελήθηκαν από το κοινό νόμισμα. Τα ισοζύγια πληρωμών των περισσότερων χωρών της Ευρωζώνης καταδεικνύουν ότι οι περισσότερες χώρες της ζώνης βρίσκονται σε δεινή οικονομική κατάσταση εν αντιθέσει με χώρες της ΕΕ έξω από την Ευρωζώνη.  

Η Ελλάδα, η Ιρλανδία, η Ισπανία, η Πορτογαλία, η Ιταλία αλλά και άλλες χώρες της ζώνης του Ευρώ και κυρίως οι λαοί των χωρών αυτών ξέρουν πολύ καλά ότι με το Ευρώ δε δημιουργήθηκε κανένας «Κήπος της Εδέμ». Αντίθετα, πολλά πρόσθετα δυσεπίλυτα προβλήματα έχουν επωμιστεί οι λαοί των χωρών αυτών. Ας μην προσπαθούν, επομένως, να παρουσιάζουν σαν οικονομική κόλαση μια ενδεχόμενη επιστροφή σε εθνικό νόμισμα.

Η ένταξή μας στην Ευρωζώνη το 2001 ουδόλως συνέβαλε στην ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας. Αντίθετα, περιήλθαμε σε μια δεινή κρίση που το τέλος της δεν είναι εμφανές. Η ανεπάρκεια, στις περισσότερες περιπτώσεις, των κυβερνόντων μας, μαζί με την κακοδιοίκηση και την ανεντιμότητά τους (αλήθεια πότε θα λογοδοτήσουν;) αλλά και η φαυλότητα του συστήματος συνευθύνονται για την κρίση. Η ένταση όμως της πρωτοφανούς αυτής κρίσης οφείλεται στο Ευρώ σε συνδυασμό με τις επιβαλλόμενες ανεδαφικές πολιτικές από το διευθυντήριο της Ευρώπης και κυρίως τη Γερμανία.

Ευρώ ή Δραχμή; Οι συνέπειες 

Βεβαίως, επιστροφή στο εθνικό νόμισμα θα έχει και δυσάρεστες συνέπειες, κυρίως κατά τον απαιτούμενο χρόνο προσαρμογής. Η φυγή των κεφαλαίων και ο πληθωρισμός είναι οι πιο σημαντικές παρενέργειες. Η «δαιμονοποίηση» της δραχμής και η καλλιεργούμενη φοβία του πληθυσμού από τους προπαγανδιστές της πολιτικής είναι η βασική αιτία μιας σχετικής φυγής κεφαλαίων, η έκταση της οποίας μπορεί να μετριαστεί, αν ληφθούν έγκαιρα τα κατάλληλα μέτρα.

Ο πληθωρισμός θα είναι το αποτέλεσμα των στοχευμένων υποτιμήσεων του εθνικού νομίσματος. Η υποτίμηση όμως του νομίσματος αποτελεί ένα από τα κύρια «εργαλεία» ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας μας και κατά συνέπεια και της ανασυγκρότησής της. Ο πληθωρισμός αποδυναμώνει την αγοραστική δύναμη των μισθωτών, εκτός αν τιμαριθμοποιηθούν οι μισθοί. Με την υποτίμηση και τον πληθωρισμό τα δάνεια, παλαιά και νέα, χάνουν με το χρόνο μέρος του βάρους τους και της αξίας τους, καθώς και οι καταθέσεις των αποταμιευτών. Όσον αφορά το επιχείρημα ότι με λίγα Ευρώ ή δολάρια ή στερλίνες ή άλλο ξένο συνάλλαγμα οι «αετονύχηδες» θα μπορούν να αγοράσουν περισσότερα περιουσιακά στοιχεία στην Ελλάδα της δραχμής, αυτό είναι μάλλον θετικό, γιατί θα υπάρξει εισροή κεφαλαίων που θα βοηθήσει την οικονομία και την ανάπτυξη. Η ενδεχόμενη αλλαγή ιδιοκτητών μεγάλων περιουσιακών στοιχείων της χώρας δεν αφορά τον ελληνικό λαό στο σύνολό του, αλλά ειδικές προνομιακές τάξεις του πληθυσμού. Οι κάτοχοι ξένου συναλλάγματος δε θα πάρουν με το ζόρι το σπίτι ή το χωράφι του Έλληνα νοικοκύρη. Αυτό είναι ψευδέστατο και παραπλανητικό.

Υπάρχουν επομένως και θετικά και αρνητικά για το λαό και την οικονομία από μια ενδεχόμενη επιστροφή στο εθνικό νόμισμα. Η βαρύτητα των αρνητικών στοιχείων και το μέγεθος των θετικών είναι μεγέθη μετρήσιμα. Δεν πρέπει επομένως να αφορίζουμε τη μια ή την άλλη θέση, αν προηγουμένως δε γνωρίζουμε το μέγεθος των αρνητικών και των θετικών στοιχείων της κάθε μιας περίπτωσης. Αμφιβάλλω αν αυτό έχει γίνει από τους κυβερνόντες την χώρα μας και κυρίως από εκείνους που δαιμονοποιούν την επιστροφή στη δραχμή.  

Η αλήθεια 

Εξέχουσες προσωπικότητες, οικονομολόγοι διεθνούς φήμης και εμβέλειας, νομπελίστες καθηγητές και μεγάλοι οικονομικοί παράγοντες προτείνουν ως τη μόνη βιώσιμη λύση της  ελληνικής κρίσης και κατ’ επέκταση και της ευρωπαϊκής την επιστροφή στη δραχμή. Θεωρούν ότι με τη δραχμή, σε συνδυασμό με άλλα μέτρα και με ένα μη οικειοθελές κούρεμα του χρέους, θα υπάρξει αναπτυξιακή προοπτική της οικονομίας και νοικοκύρεμα των δημόσιων οικονομικών, αν βέβαια τη διακυβέρνηση της χώρας την αναλάβουν έντιμοι και ικανοί. Την λύση αυτή προτείνουν οι Ζισκάρ ντ’ Εσταίν, Τζόζεφ Στίγκλιτς, Πωλ Κρούγκμαντ, Κένεθ Ρογκόφ, Μάρτιν Σμιθ, Ρομπίνι Νουλιέλ, Λαπαβίτσας Κώστας, Σκαρδέπας Στέργιος, ο γνωστός Τζωρζ Σόρος, διεθνή οικονομικά ινστιτούτα και άλλοι πολλοί.

Βέβαια, δε θα υπάρξει ούτε καταστροφή ούτε σωτηρία ή με τη μια ή με την άλλη περίπτωση. Χρειάζεται κόπος, επίπονες προσπάθειες και θυσίες είτε έτσι είτε αλλιώς. Χρειαζόμαστε, κυρίως, μια διακυβέρνηση από έντιμους και ικανούς που να λένε την αλήθεια στο λαό, μια διακυβέρνηση που να την εμπιστεύεται ο λαός. Το θέμα είναι να μη πάνε οι θυσίες του λαού χαμένες.