Z. Βαγγελάτος: Η ζωή μας μετά τον "Καλλικράτη"

Η ΖΩΗ ΜΑΣ ΜΕΤΑ ΤΟΝ «ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗ»

Η δομική και λειτουργική επαναθεμελίωση των Δήμων που συντελείται με τη Νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης του Προγράμματος «Καλλικράτης» (Ν. 3852/ 2010, Α’ 87) αποτελεί μια ριζοσπαστική μεταρρύθμιση στη διοικητική δομή της χώρας.

Η ανάδειξη δημοτικών αρχών στους νέους Δήμους, ικανών να ανταποκριθούν στις νέες αυξημένες ανάγκες σχεδιασμού και υλοποίησης πολιτικών σε τοπικό επίπεδο, αποτελεί κρίσιμο γεγονός για την ουσιαστική τοπική ανάπτυξη και τη διαχείριση υπηρεσιών ιδίως στην καθημερινή ζωή των πολιτών και στην ποιότητά της.

Ο χάρτης των αρμοδιοτήτων αλλάζει αρκετά τόσο στους Δήμους όσο και στις Περιφέρειες. Οι Δήμοι από 1-1-2011 αναλαμβάνουν 92 νέες αρμοδιότητες και από 1-1-2013 άλλες 131. Συνολικά 223 αρμοδιότητες περνούν στους Δήμους μετά την κατάργηση των Νομαρχιών, οι οποίες αντικαθίστανται από τις 13 αιρετές περιφέρειες. Μελετώντας κανείς προσεκτικά το νέο Νόμο διαπιστώνει ότι το κεντρικό κράτος διώχνει μια σειρά από κοινωνικές παροχές , υγείας , πρόνοιας, παιδείας, περιβάλλοντος, κλπ, οι οποίες περνούν στα χέρια των νέων αυτοδιοικητικών αρχών. Φυσικά εδώ τίθενται δύο μεγάλα ερωτήματα: Πρώτον θα ανταπεξέλθουν οι δήμοι στην κάλυψη αυτών των αναγκών; και δεύτερον θα εξυπηρετείται ο πολίτης χωρίς να σκοντάφτει στην πανίσχυρη γραφειοκρατία;

Επειδή η ώρα έρχεται (από την 1-1-2011), εκτιμάται ότι πρέπει ειπωθούν κάποια θέματα που θα αλλάξουν κατεύθυνση φορέα εξυπηρέτησης και οι πολίτες για να φτάσουν μέχρι εκεί πρέπει να είναι ενήμεροι εκ των προτέρων για να μην πελαγοδρομούν ή για να εκλείψει κάθε καθυστέρηση ή ταλαιπωρία. Για λόγους αρχής ενδεικτικά αναφέρονται μερικές, ίσως και σπουδαιότερες.
Νέες αρμοδιότητες των Δήμων είναι:

• Έκδοση οικοδομικών αδειών,
• Έλεγχος μελετών για τις άδειες,
• Πολεοδομικές αρμοδιότητες συναφούς χαρακτήρα,
• Αυθαίρετα κτίσματα (έλεγχος, επιβολή προστίμων, κλπ)
• Καθαρές ακτές – καθαρές θάλασσες,
• Διαχείριση στερεών αποβλήτων,
• Μελέτη έργων συντήρησης και βελτίωσης του οδικού δικτύου,
• Κυκλοφοριακές μελέτες, καθορισμός αστικών γραμμών λεωφορείων,
• Καθορισμός κόμιστρων αστικών συγκοινωνιών,
• Η διενέργεια εμβολιασμών,
• Η τήρηση κανόνων υγιεινής σε δημόσια και ιδιωτικά σχολεία,
• Η χορήγηση άδειας για ιδρύματα παιδικής πρόνοιας σε ιδιώτες,
• Η καταβολή επιδομάτων πρόνοιας,
• Η σχολική στέγη,
• Η απαλλοτρίωση οικοπέδων για την ανέγερση σχολικών κτιρίων,
• Η μεταφορά μαθητών,
• Η διακοπή των σχολικών μαθημάτων, λόγω έκτακτης ανάγκης,
•  Όλες οι αρμοδιότητες των νομαρχιακών αυτοδιοικήσεων σχετικά με την εξυπηρέτηση των πολιτών κ.ά.

Νέες αρμοδιότητες των Περιφερειών είναι:

• Διαχείριση κονδυλίων του ΕΣΠΑ,
• Διαχείριση, έλεγχος, εφαρμογή και υποστήριξη των φορέων της αυτοδιοίκησης,
• Η κατάρτιση Περιφερειακών Επιχειρησιακών Προγραμμάτων,
• Η διαχείριση των υδάτινων πόρων,
• Η εκτέλεση εγγειοβελτιωτικών έργων,
• Ο προγραμματισμός, έλεγχος, και εποπτεία επί των νοσοκομείων και κέντρων υγείας,
• Η κατασκευή, συντήρηση και ανακαίνιση οδών,
• Η έγκριση των περιβαλλοντικών όρων για βιομηχανικές δραστηριότητες,
• Ο έλεγχος της υγείας των ζώων,
• Η λειτουργία των ιδιωτικών ΚΤΕΟ,
• Η παρακολούθηση μικρομεσαίων επιχειρήσεων, κ.ά.

Το συμπέρασμα που μπορεί να καταγραφεί είναι ότι αυτή η νέα κατάσταση στις αυτοδιοικητικές αρχές, εάν δεν οργανωθεί άρτια, εάν δεν στραφεί στην ενίσχυση του κοινωνικού εισοδήματος των πολιτών, ανάγκη που την προκαλεί η οικονομική κρίση, εάν ο πολίτης αφεθεί στην τύχη του, μοιραία θα οδηγηθούμε σε αδιέξοδο, σε στρεβλώσεις στην αυτοδιοίκηση και σε αποτυχία του νέου συστήματος της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης. Δεν χρειαζόμαστε ούτε μάγους για να μας σώσουν χρειαζόμαστε τοπικούς άρχοντες με γνώσεις, εμπειρία, ενδιαφέρον για τα κοινά και ανιδιοτελείς εξαρτήσεις. Οι πολίτες και μνήμη έχουν αλλά και υπομονή. Σφάλματα και λάθη δεν συγχωρούνται στην παρούσα φάση. Ελπίζουμε ! ! !