Μ. Φόρτες - ΕΣΠΑ

Με αφορμή τη συνάντηση Περιφερειάρχη – Δημάρχου Κεφαλονιάς για το ΕΣΠΑ και τις ανακοινώσεις που ακολούθησαν


του Μάκη Φόρτε

Με αφορμή τη συνάντηση του Περιφερειάρχη κ. Σπύρου με τον Δήμαρχο Κεφαλονιάς κ. Παρίση για το ΕΣΠΑ την περασμένη Τρίτη 27/9 και τα δύο διαφορετικά δελτία τύπου (!) που εκδόθηκαν από την Περιφέρεια, κάποιες παρατηρήσεις, με καλοπροαίρετο χαρακτήρα, πιστεύω ότι θα ήταν χρήσιμες για όλους.

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ ΠΡΩΤΗ. Ως πρώτη προτεραιότητα για το Δήμο Κεφαλονιάς, σύμφωνα με τον Δήμαρχο και τα δελτία τύπου της Περιφέρειας, είναι η ανέγερση του νέου Δημοτικού Γηροκομείου Αργοστολίου (Β’ φάση) και με προϋπολογισμό 9.963.000 ευρώ.

Πριν μία εβδομάδα ο Περιφερειάρχης και η διαχειριστική αρχή του ΕΣΠΑ χαρακτήριζαν το έργο «χαμηλής ωριμότητας» με κωδικό ωριμότητας 1, σύμφωνα με τον πίνακα «ώριμων» έργων που διανεμήθηκε στο τελευταίο περιφερειακό συμβούλιο στο Αργοστόλι.

Την ημέρα της συνάντησης το έργο εμφανίζεται να έχει «ικανοποιητικό βαθμό ωρίμανσης», ενώ χθες …. «κρίθηκε ώριμο» .

Σε κάθε περίπτωση η ένταξη του έργου προορίζεται να γίνει σε ένα κωδικό που όλα κιόλα έχει διαθέσιμα 3 εκατ. ευρώ και ενώ ο Περιφερειάρχης στο πρόσφατο περιφερειακό συμβούλιο μίλησε για «επικείμενη ένταξη του έργου «νέες κτιριακές εγκαταστάσεις του Οργανισμού Δημόσιας Αντίληψης Ζακύνθου (ΟΔΑΖ) με προϋπολογισμό 3,6 εκατ. ευρώ».

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ ΔΕΥΤΕΡΗ. Σύμφωνα με τον πίνακα «ώριμων» πράξεων που μας δόθηκε στο τελευταίο περιφερειακό συμβούλιο στο Αργοστόλι, ΜΟΝΟ ΕΝΑ έργο του Δήμου Κεφαλονιάς θεωρείται «υψηλής ωριμότητας» με κωδικό ωριμότητας 3 έτοιμο να ενταχθεί και αυτό είναι η «αντικατάσταση δικτύου ύδρευσης τοπικής κοινότητας Λακύθρας» προϋπολογισμού 800.000.

Το περίεργο είναι ότι παρότι το έργο είναι το πλέον ώριμο του Δήμου Κεφαλονιάς, από τα δελτία τύπου της Περιφέρειας δεν συνάγεται ότι προτάθηκε από τον Δήμαρχο.

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ ΤΡΙΤΗ. Σύμφωνα με τον πίνακα «ώριμων» πράξεων της διαχειριστικής αρχής, έξι έργα του Δήμου Κεφαλονιάς αξιολογούνται με κωδικό ωριμότητας 1 που σημαίνει «χαμηλή ωριμότητα» – δηλαδή χρειάζεται πολύ δουλειά για να ωριμάσουν και να ενταχθούν.
Τα έργα «χαμηλής ωριμότητας» είναι:

1. «Ανάπλαση , διαμόρφωση κοινοχρήστων χώρων-κεντρική πλατεία Αργοστολίου» (δεν έχει δοθεί προϋπολογισμός).
2. «Νότιος κλάδος Περιφερειακής οδού Αργοστολίου», προϋπολογισμός 2.000.000
3. «ΕΡΣΗ. Ανάδειξη προσεισμικού και μετασεισμικού πολιτιστικού κεφαλαίου της Κεφαλονιάς με στόχο την εκπαίδευση και τον τουρισμό» (προϋπολογισμός 1.500.000). Το έργο είχε υποβληθεί και πάλι στο ΕΣΠΑ από τον Δήμο Αργοστολίου, απορρίφθηκε στις 15/2/2011 και αφορά την Κοργιαλένειο Βιβλιοθήκη, το σχολείο Αγκώνα και το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας στα Δαυγάτα.
4. «Αποχέτευση Αγίας Ευφημίας» (προϋπολογισμός 8.400.000). Το έργο έχει υποβληθεί και στο πρόγραμμα ΕΠΠΕΡΑΑ και σύμφωνα με τον Δήμαρχο σε περίπτωση που απορριφθεί θα προταθεί στο ΕΣΠΑ.
5. «Εξωτερικό δίκτυο ύδρευσης Αβύθου-Πυργίου και Πυργίου –Ζερβάτων» (προϋπολογισμός 1.840.000). Το έργο έχει υποβληθεί και στο πρόγραμμα ΕΠΠΕΡΑΑ και σύμφωνα με τον Δήμαρχο σε περίπτωση που απορριφθεί θα προταθεί στο ΕΣΠΑ.

Παρόλα αυτά, στα έργα που παρουσίασε ο Δήμαρχος στη συνάντηση του με τον Περιφερειάρχη δεν περιλαμβάνονται τα δύο τελευταία.

Τουλάχιστον δεν αναφέρεται τίποτα στα δελτία τύπου.

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ ΤΕΤΑΡΤΗ. Στον ίδιο πίνακα «ώριμων» πράξεων της διαχειριστικής αρχής υπάρχουν ακόμη 14 έργα του Δήμου Κεφαλονιάς με κωδικό ωριμότητας 0 και «καθόλου ωριμότητα», που σύμφωνα με τους ανθρώπους του ΕΣΠΑ είναι πολύ δύσκολο να ωριμάσουν στον χρόνο που απομένει. Αυτά είναι:

1. «Διαμόρφωση παραλιακής ζώνης Αργοστολίου στη θέση Γέφυρα-Λαχαναγορά» (προϋπολογισμός 2.000.000)
2. «Προσθήκη και επέκταση Α΄ Δημοτικού Σχολείου Αργοστολίου» (προϋπολογισμός 500.000)
3. «Αποχέτευση-αναβάθμιση και επέκταση βιολογικού καθαρισμού Ληξουρίου (Αποχέτευση Παλικής οικισμού Αγίου Δημητρίου και οικισμού Αγίου Βασιλείου)» (προϋπολογισμός 10.000.000). Το έργο είχε υποβληθεί και πάλι από το Δήμο Παλικής (σαν δύο έργα) και απορρίφθηκε στις 3/8/2010.
4. «Αφαλάτωση Καραβομύλου για υδροδότηση Σάμης και Πυλάρου» (προϋπολογισμός 7.130.000).
5. «Μονάδα Αφαλάτωσης Αργοστολίου» (προϋπολογισμός 5.000.000).
6. «Αποχέτευση ΕΕΛ Φισκάρδου» (προϋπολογισμός 5.000.000)
7. «Προμήθεια εξοπλισμού ΧΥΤΑ Κεφαλλονιάς» (προϋπολογισμός 4.500.000).
8. «Δίκτυο ύδρευσης και κατασκευή μονάδας αφαλάτωσης Άσσου» (προϋπολογισμός 1.300.000).
9. «Αντικατάσταση εσωτερικού δικτύου ύδρευσης Ληξουρίου» (δεν δοθεί προϋπολογισμός). Το έργο είχε υποβληθεί και πάλι με προϋπολογισμό 894.477 από τον Δήμο Παλικής αλλά είχε απορριφθεί στις 3/8/2010.
10. «Δίκτυο σύνδεσης δεξαμενών Μακρυώτικων-Λουκάτων» (δεν δοθεί προϋπολογισμός). Το έργο είχε υποβληθεί και πάλι με προϋπολογισμό 677.000 από τη Νομαρχία αλλά είχε απορριφθεί στις 26/8/2010.
11. «Δίκτυο αποχέτευσης οικισμών Χελμάτων και Κομποθεκράτων Αργοστολίου» (προϋπολογισμός 3.000.000)
12. «Αντικατάσταση δικτύου ύδρευσης τοπικής κοινότητας Πεσσάδας» (προϋπολογισμός 700.000).
13. «Αντικατάσταση δικτύου ύδρευσης τοπικής κοινότητας Σπαρτιών» (προϋπολογισμός 700.000).
14. «Αντικατάσταση δικτύου ύδρευσης τοπικής κοινότητας Κεραμειών» (προϋπολογισμός 420.000).

Και σε αυτό τον πίνακα δημιουργούνται απορίες αφού στα έργα που παρουσίασε ο Δήμαρχος στη συνάντηση του με τον Περιφερειάρχη δεν περιλαμβάνονται τα τέσσερα τελευταία.

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ ΠΕΜΠΤΗ. Αξίζει να αναφερθεί ότι υπάρχουν τρία έργα τα οποία ενώ είχαν υποβληθεί από τους πρώην Δήμους και είχαν απορριφθεί, σήμερα δεν επανυποβάλλονται στο ΕΣΠΑ παρότι όλα σχεδόν είχαν μικρές ελλείψεις. Τα έργα αυτά είναι:

1. «Αποκατάσταση & επαναχρησιμοποίηση του παλαιού Δημοτικού Σχολείου Ληξουρίου, έργο Θουκυδίδη Βαλέντη», από τον Δήμο Παλικής
2. «Πλακόστρωση δρόμου πρόσβασης στην κύρια πύλη Φρουρίου Άσου», από τον Δήμο Ερίσου
3. «Αναβάθμιση κτιριακής υποδομής σχολικού συγκροτήματος Ειδικού Δ.Σ. Περατάτων Δ. Λειβαθούς», από τον Δήμο Λειβαθούς

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ ΕΚΤΗ. Για να υπάρξει ολοκληρωμένη εικόνα για το πού βρισκόμαστε ως (πρώην) νομός στο ΕΣΠΑ θα συμπληρώσω τα παρακάτω:

Η Ιθάκη έχει ενταγμένο ένα μόνο έργο (το δημοπρατημένο λιμάνι του Πισαετού με σύμβαση 4.253.456) και ένα μόνο προτεινόμενο έργο από τον Δήμο, τη «μελέτη υδροταμιευτήρα έργων μεταφοράς και καθαρισμού υδρευτικού ύδατος Ιθάκης» πρ. 7.200.000 και μάλιστα με «μηδενική ωριμότητα».

Στην Κεφαλονιά υπάρχουν ενταγμένα οκτώ νέα έργα, εκ των οποίων μόνο ένα «η γέφυρα Δεβοσέτου» έχει δημοπρατηθεί με σύμβαση 1.990.016, ενώ τα υπόλοιπα επτά βρίσκονται για δημοπράτηση και είναι:

Ο Χάρακας (πρ. 7.000.000) – Η ύδρευση Αργοστολίου (πρ. 4.840.000) – Ο εξοπλισμός της Ναυτικής Σχολής (πρ. 900.000) – Τα Μυκηναϊκά νεκροταφεία Λακύθρας, Μαζαρακάτων (πρ. 260.000) – Ο αξονικός τομογράφος (πρ. 350.000) – Το Ρωμαϊκό νεκροταφείο Φισκάρδου (πρ. 485.000) – Ο εξοπλισμός των Φιλαρμονικών (πρ. 400.000).

Επί πλέον φαίνεται να έχει ξεμπλοκαριστεί «το συγκρότημα του 1ου και 2ου Λυκείου Αργοστολίου στο Φαραώ» και άμεσα να εντάσσεται στο ΕΣΠΑ και να δημοπρατείται από τον ΟΣΚ.
Από την μεριά της η Περιφερειακή Ενότητα Κεφαλονιάς έχει καταθέσει μόνο μία πρόταση (αντίστοιχα η Π.Ε. Ζακύνθου έχει 13 προτάσεις) για την «Βελτίωση της επαρχιακής οδού 35, Αργοστολίου – Λιβάδι» πρ. 1.335.000, ενώ έχει στην διάθεσή της να «ωριμάσει» πέντε έργα της πρώην Νομαρχίας που έχουν απορριφθεί κατά το παρελθόν και είναι:

1. «Δρόμος Καραβόμυλου - Αγίας Ευφημίας», πρ. 5.555.000
2. «Περιφερειακή οδός Αγίας Ευφημίας», πρ. 4.235.000
3. «Μελέτη-κατασκευή οδικού δικτύου Αλειματάς-Φανιές-Ασπρογέρακας-Πόρος», πρ. 6.692.500
4. «Αναβάθμιση οδικής ασφάλειας επαρχιακού δικτύου Κεφαλληνίας», πρ.3.180.000
5. «Βελτίωση οδικών συνδέσεων κέντρων & ενδοχώρας Ν. Κεφαλληνίας & Ιθάκης», πρ. 2.029.188

Το συμπέρασμα από όλα τα παραπάνω:

ΠΡΩΤΟΝ : Ο Δήμος Κεφαλλονιάς στο εννιάμηνο της ύπαρξης του έχει εντάξει στο ΕΣΠΑ το έργο «δίκτυο ύδρευσης Αργοστολίου» με προϋπολογισμό 4.840.000 από τον περασμένο Μάρτιο και το έργο «αποχέτευση Πόρου» στο ΕΠΠΕΡΑΑ με προϋπολογισμό 6.765.000 από τον Μάιο.

Και τα δύο έργα είχαν έτοιμες μελέτες από τους πρώην Δήμους Αργοστολίου και Ελειού-Πρόννων και δυστυχώς παρά τις επανειλημμένες διαβεβαιώσεις δεν έχουν δημοπρατηθεί ακόμη.

Η δε Περιφέρεια δεν έχει εντάξει κανένα νέο έργο – όμως έχει δημοπρατήσει δύο.

ΔΕΥΤΕΡΟΝ: Το μοναδικό ώριμο για ένταξη έργο στο ΕΣΠΑ που έχει ο Δήμος είναι η «αντικατάσταση δικτύου ύδρευσης Λακύθρας» και ενώ «είχε οριστική ένταξη στο πρόγραμμα Θησέας και είχε δημοπρατηθεί, όμως δεν προχώρησαν οι διαδικασίες λόγω δημοσιονομικής κρίσης», δεν φαίνεται να προτείνεται από τον Δήμο.

Εκτός και αν ξεχάστηκε….

ΤΡΙΤΟΝ: Πρώτη προτεραιότητα για το Δήμο Κεφαλονιάς, σύμφωνα με τον Δήμαρχο και τα δελτία τύπου της Περιφέρειας, είναι «η ανέγερση της Β΄ φάσης του νέου Δημοτικού Γηροκομείου Αργοστολίου» που την περασμένη Τρίτη «κρίθηκε ώριμο», αν και μία εβδομάδα πριν στην εισήγησή του ο Περιφερειάρχης και οι αρμόδιοι του ΕΣΠΑ το χαρακτήριζαν….. «χαμηλής ωριμότητας».
Επί της ουσίας, είναι θετικό ότι το σημαντικό αυτό έργο (που οι μελέτες του υπάρχουν από το 2006) απέκτησε την απαραίτητη ωριμότητα «εν μια νυκτί» έστω και «δια μαγείας» και μακάρι σύντομα να δημοπρατηθεί.

ΤΕΤΑΡΤΟΝ: Όλες οι προτάσεις του Δήμου Κεφαλονιάς για ένταξη στο ΕΣΠΑ είναι έργα που η προετοιμασία τους είχε ξεκινήσει από τους πρώην Δήμους.

Για την ιστορία – και όχι μόνο – από τα 21 έργα (τα 14 που ανακοινώθηκαν μαζί και… τα επτά ξεχασμένα), τα 8 ανήκουν στον πρ. Δ. Αργοστολίου, τα 4 στον πρ. Δ. Λειβαθούς, από 2 στους πρ. Δ. Σάμης, Πυλάρου, Ερίσου, Παλικής, ένα αφορά τον ΧΥΤΑ, ενώ για τις περιοχές των πρ. Δ. Ελειού – Πρόννων και Κοινότητας Ομαλών δεν περιλαμβάνεται κανένα προτεινόμενο έργο.

ΠΕΜΠΤΟΝ: Σύμφωνα με το πρώτο δελτίο τύπου της Περιφέρειας έργα που έχουν υποβληθεί σε κάποιο πρόγραμμα (π.χ. ΕΠΠΕΡΑΑ) αν δεν ενταχθούν, θα προταθούν στο ΕΣΠΑ.
Τέτοια έργα είναι η ««Αποχέτευση Αγίας Ευφημίας» και το «Εξωτερικό δίκτυο ύδρευσης Αβύθου-Πυργίου και Πυργίου –Ζερβάτων».

Το ερώτημα βέβαια είναι απλό. Πως θα απορριφθούν από το ένα πρόγραμμα και θα ενταχθούν στο άλλο;

ΕΒΔΟΜΟΝ : Ό,τι δικαιολογίες και να υπάρξουν είναι έκδηλο, και όχι μόνο για τους γνωρίζοντες τα του ΕΣΠΑ, ότι υπάρχει μία προχειρότητα γύρω από την μοναδική χρηματοδοτική μας ελπίδα για αναθέρμανση της τοπικής οικονομίας και επανεκκίνηση της ανάπτυξης.

Άλλα προτείνονται στην Περιφέρεια από τον Δήμο και …άλλα ανακοινώνονται.

Τα έργα που προτείνονται χθες από τον Δήμο, σήμερα….ξεχνιούνται (;).

Άλλα ανακοινώνει η Περιφέρεια την μια εβδομάδα και….άλλα την άλλη.

Έργα ανώριμα την μια ημέρα, αποκτούν ωριμότητα….την επομένη.

Έργα ώριμα …εξαφανίζονται ως δια μαγείας.

Και έργα προορίζονται για ένταξη σε κωδικούς….που δεν έχουν διαθέσιμες πιστώσεις.

ΟΓΔΟΟΝ ΚΑΙ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ : Με τα σημερινά δεδομένα του ΕΣΠΑ τα πράγματα δεν προβλέπονται καθόλου μα καθόλου καλά για την Κεφαλονιά και την Ιθάκη, παρά την φιλότιμη προσπάθεια Περιφερειάρχη και Δημάρχου να τα ωραιοποιήσουν. Για δύο λόγους.

Πρώτος, λόγω της διαφαινόμενης αδυναμίας του ΕΣΠΑ (από την μείωση των πόρων του) να χρηματοδοτήσει εύκολα νέα έργα.

Με συνεχείς υπερδεσμεύσεις δεν λύνεται το πρόβλημα έλλειψης πόρων.

Απλά μεταφέρεται ο λογαριασμός στους επόμενους δεσμεύοντας τους πόρους της επόμενης προγραμματικής περιόδου.

Κάνουμε δηλαδή κι εμείς αυτό που κατηγορούμε τους προηγούμενους πως έκαναν με το ΕΣΠΑ, όταν το μισό έχει δεσμευτεί σε έργα του Γ΄ ΚΠΣ.

Ο κ. Σπύρου, με απλά λόγια, έχει επιλέξει να κάνει ανάπτυξη με πλαστικό χρήμα και να στέλνει το λογαριασμό στον επόμενο Περιφερειάρχη και Δήμαρχο.

Αν όλα οι υποσχέσεις δεν αποδειχθούν λόγια….

Δεύτερος, λόγω της γραφειοκρατίας και σε συνδυασμό με την ολιγωρία και τον ερασιτεχνισμό των θεσμικά αρμοδίων, σπανίζουν τα διαθέσιμα για ένταξη νέα «ώριμα» έργα.

Αν λοιπόν εκτός των εννιά ήδη ενταγμένων έργων γίνει κατορθωτό να ενταχθούν τέσσερα με πέντε νέα έργα στο ΕΣΠΑ των Ιονίων Νήσων και στα τομεακά προγράμματα (το σχολείο, το γηροκομείο, δυο – τρεις δρόμους και κανά δυο αποχετεύσεις – υδρεύσεις ) να είμαστε ….ευχαριστημένοι.

Εκτός….εκτός και αν μείνουν στην άκρη οι πομπώδεις ανακοινώσεις ιδιοποίησης των έργων που εντάσσονται ή που ΘΑ ενταχθούν, οι δηλώσεις και οι κόντρα δηλώσεις για το ποιος φταίει και ποιος όχι για την σημερινή κατάσταση και στρωθούν όλοι όσοι οφείλουν στη δουλειά.

Ταυτόχρονα, ο κ. Περιφερειάρχης, οφείλει όχι στα λόγια, αλλά στην πράξη να βοηθήσει την Κεφαλονιά και την Ιθάκη, δίνοντας στήριξη από την (περιβόητη) τεχνική βοήθεια του ΕΣΠΑ για την ωρίμανση έργων των δύο νησιών.

Τότε υπάρχει ελπίδα να ενταχθούν κάποια επί πλέον έργα στην περίοδο της ολοκλήρωσης του ΕΣΠΑ που όπως με όλα τα προγράμματα οι διαδικασίες θα είναι πιο ελαστικές.

Και βέβαια εκτός από το ΕΣΠΑ που σιγά – σιγά πάει προς το τέλος του σε τρία χρόνια, έρχεται η επόμενη προγραμματική περίοδος με την οποία ουδείς ασχολείται.