Τ. Καραβίας: Από πότε πωλούνται τα μονοπάτια και ιστορικά μνημεία

ΑΠΟ ΠΟΤΕ ΠΩΛΟΥΝΤΑΙ ΤΑ ΜΟΝΟΠΑΤΙΑ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΜΝΗΜΕΙΑ

Ενταγμένο στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ανταγωνιστικότητα – Δράσεις για την ανάπτυξη του Οικοτουρισμού» προϋπολογισμού 818.500 € είναι το έργο «Οικοτουριστικές Διαδρομές Ιθάκης» και περιλαμβάνει πέντε διαφορετικές οικοτουριστικές διαδρομές συνολικού μήκους 11 χλμ που συνδέουν ιστορικούς οικισμούς και αποτελούν ελκυστική επιλογή «περιηγητών – τουριστών» με φυσιολατρικά και ιστορικά ενδιαφέροντα. Συγκεκριμένα περιλαμβάνονται οι διαδρομές: 1) Περαχώρι-Παλαιόχωρα-Σπήλαιο Νυμφών μήκους 2035μ. 2) Μαραθιάς-Αρεθούσα Κρήνη 1900μ. 3) Ανωγή-Κιόνι 3900μ. 4) Πλατρειθιά-Εξωγή 1200μ. και 5) Εξωγή-Κάλαμος μήκους 1200μ.

Στις συγκεκριμένες διαδρομές μπορεί κανείς να θαυμάσει αξιόλογα μεσαιωνικά και βυζαντινά μνημεία, την ξακουστή Μαρμαροσπηλιά με τους σταλακτίτες και τους ιδιότυπους σχηματισμούς, στην οποία κατά τον Όμηρο ο Οδυσσέας φύλαξε τους θησαυρούς των Φαιάκων, τις Ομηρικές τοποθεσίες όπως η Αρεθούσα Κρήνη, η Μελάνυδρος πηγή, οι Βρύσες Καλάμου –εδώ να δώσουμε ένα μεγάλο ευχαριστώ στη συμπατριώτισσα μας μηχανικό Μαρία Καραντζή που «πάντα έχει το νου της στην Ιθάκη».

Σύμφωνα με την μελέτη πρόκειται να αποκατασταθούν ζημιές στα υπάρχοντα τμήματα των μονοπατιών, να αναδιαμορφωθούν οι υπάρχουσες λιθιές και πεζούλες, όπως επίσης και να τοποθετηθούν πινακίδες πληροφόρησης για τους περιηγητές καθώς και θέσεις ώστε ο επισκέπτης να μπορεί να ξεκουραστεί και να μαγευτεί από τη θέα στο Ιόνιο πέλαγος. Και πάνω εκεί που όλοι λέγαμε ότι ένα τέτοιο έργο θα συμβάλει θετικά στην ανάπτυξη του τουρισμού στο νησί μας έρχεται με εξώδικη διαμαρτυρία ο κ. Σπύρος Καραμπάτσος προς τον ΕΟΤ, μία μέρα πριν τη δημοπράτηση του έργου και ισχυρίζεται ότι η διαδρομή του μονοπατιού «Μαραθιάς-Πέρα Πηγάδι και η Αρεθούσα Κρήνη» είναι μέσα στην ιδιοκτησία του και οτιδήποτε γίνει εκεί θα είναι παράνομο. Για το λόγο αυτό ο Δήμαρχος Ιθάκης Ιωάννης Κασσιανός έστειλε στο κ. Καραμπάτσο την παρακάτω επιστολή.

«Ο κος Καραμπάτσος κατέθεσε στον Ε.Ο.Τ εξώδικη διαμαρτυρία, που αφορά την διεκδίκηση εκ μέρους του, του μονοπατιού Μαραθιά-Πέρα πηγάδι και ως εκ τούτου και της Αρεθούσας Κρήνης. Ο Ε.Ο.Τ απαντά στον κο Καραμπάτσο, και αναθέτει την υπόθεση στο Δήμο μας, για τις δικές μας ενέργειες.


Κε Καραμπάτσο,


Θα θέλαμε να σας ενημερώσουμε ότι ο δήμος μας, δεν διαθέτει κανένα συμβόλαιο αγοραπωλησίας, που να αφορά το μονοπάτι Ανεμοδούρι-Αρεθούσα Κρήνη και Αρεθούσα Κρήνη-Παραλία Πέρα πηγάδι, ούτε δυστυχώς της Αρεθούσας Κρήνης, καθώς, όπως θα γνωρίζετε, δεν υπάρχουν τέτοια, για κανένα μονοπάτι και για κανένα ιστορικό μνημείο.


Και πως είναι δυνατόν, να αναγνωρίζετε χρησικτησίες ιδιωτών και να αμφισβητείτε την κατοχή μονοπατιών και ιστορικών μνημείων, εκ μέρους του Δήμου μας.


Η άσκηση κάθε, κατά τη γνώμη σας, δικαιώματός σας, ενώπιον όλων των αρμοδίων Αρχών και Δικαστηρίων, πιθανόν να δημιουργήσει καθυστέρηση στην εκτέλεση σημαντικών έργων για το Δήμο μας και ενδεχομένως και την απώλεια μέρους της χρηματοδότησης του συγκεκριμένου προγράμματος, η οποία ανέρχεται στο ποσόν των 880.000 €. Ως σημαντικός επενδυτής στο νησί μας, οι δημότες μας θα περίμεναν εκ μέρους σας, μόνο χορηγίες.


Σας προτείνουμε, αν θέλετε μάλιστα να χρηματοδοτήσετε εσείς την κατασκευή του μονοπατιού, χορηγία προς τους Ιθακησίους, και όχι να επιδιώκετε την απαγόρευση διέλευσης τους. Καθώς, ως επενδυτής στο νησί μας, γνωρίζετε, ο Δήμος μας, όπως συμβαίνει και σε όλη την Ελλάδα, διέρχεται δύσκολες οικονομικά συγκυρίες, απαιτείται εκ μέρους όλων μας, τεράστια προσπάθεια, η οποία μεταφράζεται σε κόπο και σε χρόνο.


Η διάθεση χρόνου, λοιπόν, για να αποδεικνύουμε τα αυταπόδεικτα, είναι για το Δήμο μας πολυτέλεια.
Θα μας διευκολύνατε αν απευθυνθείτε στους πωλητές σας, και ζητήσετε αποδεικτικά έγγραφα στοιχεία, που να αποδεικνύουν ότι το μονοπάτι από το Μαραθιά μέχρι την παραλία στο Πέρα πηγάδι, δεν χρησιμοποιείτο από τους Ιθακησίους εδώ και πάνω από 100 χρόνια και επίσης συμβόλαιο αγοραπωλησίας της Αρεθούσας Κρήνης.


ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΑΣΣΙΑΝΟΣ
ΔΗΜΑΡΧΟΣ ΙΘΑΚΗΣ


Να θυμίσουμε ότι ο μεγαλοκτηματίας κ. Καραμπάτσος εδώ και δέκα χρόνια περίπου είχε κινήσει την ίδια διαδικασία όταν ο Δήμος καθάρισε το ίδιο μονοπάτι και έσυρε στα δικαστήρια τότε τον πρόεδρο του ΔΣ του Δήμου Ιθάκης Χρήστο Σκληρό και τον έργάτη κ. Δεντρινό οι οποίοι δικάστηκαν σε τρεις μήνες φυλακή- ο ίδιος ισχυρίζεται ότι σχεδόν όλη η Νότιος Ιθάκη περίπου το 1/3 της συνολικής έκτασης του νησιού, είναι δικά του.!!!!!!

ΤΗΛΕΜΑΧΟΣ ΚΑΡΑΒΙΑΣ

Ρουπάκι: Χωρίς βεβαίως να γνωρίζουμε την υπόθεση στην ολότητά της θα μπορούσαμε να σημειώσουμε κάποιες γενικότερες σκέψεις με αφορμή το άρθρο του Τ. Καραβία.

Τα μνημεία ενός τόπου ανήκουν με ένα ιδιότυπο "ηθικό" καθεστώς στους κατοίκους του τόπου αυτού. Η  ατομική ιδιοκτησία από την άλλη προστατεύεται από το νομικό πλαίσιο του τόπου. Και τα δύο παραπάνω στοιχεία, τα μνημεία και η ιδιοκτησία, πρέπει να είναι καλά ορισμένα.

Η ιδιοκτησία λοιπόν ορίζεται καταρχήν από αντίστοιχους τίτλους. Αν δεν υπάρχουν τίτλοι υπάρχουν και άλλοι τρόποι. Από την άλλη, πρωταρχική έννοια της ιδιοκτησίας θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι να δημιουργεί εισόδημα. Οι αντίστοιχες έννοιες που συνδέονται με ένα μνημείο είναι πολύ πιο σημαντικές και περισσότερες. Ένα μνημείο δίνει νόημα και περιεχόμενο σε έναν ολόκληρο τόπο, τον συνδέει με το παρελθόν του, ενώ μπορεί να αποτελέσει μονοπάτι ανάπτυξης και πλαίσιο δημιουργίας απαιτήσεων για περισσότερες εκφάνσεις της ζωής ενός τόπου (πολιτιστικού για παράδειγμα). Και βέβαια, "συλλογικό" εισόδημα μπορεί να προκύψει από την λελογισμένη προβολή και εκμετάλλευση των μνημείων, της ιδιοκτησίας δηλαδή ανθρώπων, φορέων και ομάδων που προηγήθηκαν χρονικά στον τόπο που σήμερα ζούμε εμείς.

Όταν αυτοί οι ορισμοί δεν είναι ξεκάθαροι, όταν το αντίστοιχο πλαίσιο δεν προωθεί την αξιολόγηση και την αξιοποίηση μνημείων "επ' αγαθώ" της κοινωνίας και όχι ενός προσώπου ούτε την απαιτούμενη ισορροπία ανάμεσα στην προστασία μνημείων και την αξιοποίηση περιουσιών, δημιουργούνται παρόμοια προβλήματα, είτε από την πλευρά των πολιτών, είτε από την πλευρά των φορέων.

Και εδώ στη Σάμη, μαρτυρούμε εδώ και χρόνια την δυσκαμψία των ρυθμιστικών φορέων όσον αφορά στην αξιοποίηση ιδιοκτησιών λόγω "αρχαιολογικών ευρημάτων" αμφίβολης, εν πολλοίς, σημασίας, και κατά συνέπεια την δημιουργία προβλημάτων, καθυστερήσεων και επιπλέον εξόδων για τους πολίτες που εμπλέκονται σε παρόμοιες περιπτώσεις.

Αντίστοιχα, τα μνημεία της περιοχής μας "αξιοποιούνται" και "προστατεύονται" στη βάση ενός εντελώς πρόχειρου και αποσπασματικού πλαισίου  που όταν ξεκινάει σταματάει πολλά βήματα πριν το τέλος λόγω έλλειψης πόρων, και όταν διακόπτεται/τελειώνει καταλήγει σε μη προσβάσιμα μνημεία. Η προστασία δηλαδή είναι απλά η απαγόρευση πρόσβασης, ή η μεταφορά σε αποθήκες.

Όταν λοιπόν προκύπτει διέξοδος και δρόμος για σωστή αξιοποίηση μνημείων, σε τέτοιους χαλεπούς καιρούς, θα ήταν μάλλον σωστότερο ο "ιδιοκτήτης" (τα εισαγωγικά επισημαίνουν την εκκρεμότητα πιστοποίησης της ιδιοκτησίας) να προτρέπεται και να κατευθύνεται στο πώς θα εντάξει την ιδιοκτησία του στο πλαίσιο ανάδειξης και αξιοποίησης του μνημείου και όχι στην απαγόρευση των αντίστοιχων έργων και παρεμβάσεων. Μετά από αξιολόγηση των μνημείων που περικλείονται σε μια περιοχή, ένας τρόπος για τέτοιου είδους ενθάρρυνση (ή αντίστοιχη αποθάρρυνση αν προτιμάτε) φαίνεται να είναι τα αντίστοιχα επιτρεπτά είδη χρήσης, με αντίστοιχα κίνητρα και αντικίνητρα.