Δεν είναι αρκετά τα χρόνια που έχουν περάσει από τότε που αποφοίτησα από το Λύκειο Σάμης και έτσι οι μνήμες είναι πολύ νωπές στο μυαλό μου. Με αφορμή τα προηγούμενα σχόλια για τα προβλήματα που παρουσιάζει το σχολείο θέλω να πω κάποια πράγματα.
Θα ξεκινήσω κάνοντας μια αναδρομή για το τι συνέβη τα 6 χρόνια στα οποία βρισκόμουν συνολικά και στο Γυμνάσιο και στο Λύκειο μιας και τα δύο βρίσκονται στο ίδιο σχολικό συγκρότημα. Στην Α’ Γυμνάσιου μπήκαμε 45 άτομα και ήμασταν 2 τμήματα. Ο αριθμός των μαθητών που αποφοίτησε από την Γ’ Λυκείου ήταν μόνο 15!! Από αυτούς 4 άτομα περάσαμε σε υψηλόβαθμα ΑΕΙ ενώ άλλοι 3 σε ΤΕΙ. Δηλαδή από τα 45 άτομα που πέρασαν από αυτό το σχολείο μόνο 7 κατάφεραν να περάσουν σε βαθμίδες της ανώτατης εκπαίδευσης. Δεν θέλω να κρίνω κάποιον που δεν θέλει να συνεχίσει την εκπαίδευση του , αν και αμφιβάλλω κατά πόσο είναι προσωπική επιλογή, αλλά πιστεύω πως ο αριθμός είναι συντριπτικά μικρός και μαρτυρά πολλά. Να προσθέσω πως σε αυτά τα 38 παιδιά που μείνανε εκτός τριτοβάθμιας εκπαίδευσης υπήρξε και ένας από τους σημαιοφόρους του Γυμνασίου.
Ο βασικότερος λόγος που γεννά αυτό το πρόβλημα είναι ότι δεν δίνεται στα παιδιά το κίνητρο. Και όσοι διαθέτουν να πληρώσουν μάλλον το βρίσκουν κάπου έξω από το σχολείο, στα φροντιστήρια. Το συγκεκριμένο πρόβλημα που είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με τα προβλήματα αυτού του άθλιου εκπαιδευτικού συστήματος που διαθέτει η χώρα μας, όσο αφορά το κομμάτι της εκπαίδευσης και όχι εξωγενείς παράγοντες, όπως την αγορά, θεωρώ πως έχει τρεις συνιστώσες. Την υποδομή, το εκπαιδευτικό υλικό και το ανθρώπινο δυναμικό που διαχειρίζεται τα δύο πρώτα.
Όσο αφορά το Γυμνάσιο και Λύκειο Σάμης είναι ένα κακοσχεδιασμένο κτίριο, άθλιο και χιλιομπαλωμένο από κακές εργολαβίες. Τριτοκοσμικές αίθουσες με ακατάλληλο φωτισμό, ηλιασμό, αερισμό, ακουστική και κακή θέρμανση φιλοξενούν τα παιδιά 6 ώρες την ημέρα επί χρόνια. Επιπλέον, κάθε σύγχρονο σχολικό κτίριο πρέπει να πληρεί εκτός από την επάρκεια εξειδικευμένων και κατάλληλων χώρων και το κριτήριο της ασφάλειας των παιδιών και του προσωπικού. Oι διάδρομοι, οι βοηθητικοί χώροι, τα εργαστήρια, οι τζαμαρίες, τα μέσα διδασκαλίας, πυρόσβεσης, πρώτων βοηθειών και οι προσβάσεις (ράμπες, σκάλες) πρέπει να εμφανίζουν πιστοποιημένο βαθμό ασφάλειας για την πρόληψη ατυχημάτων. Αντιλαμβάνομαι, την προσπάθεια που γίνεται για την επέκταση των αιθουσών και αν αληθεύει όσο λέγονται για την δράση του Συλλόγου τότε αξίζει συγχαρητήρια, αλλά χρειάζεται συνολικός σχεδιασμός και μερικές αίθουσες προκάτ δεν λύνουν το πρόβλημα. Για να είμαστε όμως πραγματιστές η χρηματοδότηση αποτελεί ένα βασικό πρόβλημα. Ωστόσο, θα έπρεπε όμως να είναι πρώτη προτεραιότητα για όλους αφού εκεί ζυμώνεται το μέλλον της κοινωνίας μας. Επιπλέον, όταν βλέπετε παιδιά να βανδαλίζουν το ίδιο τους το σχολείο μην απόρρητε, γιατί ποιος σεβασμός προς τον δημόσιο χώρο καλλιεργείται, όταν ο χώρος μέσα στον οποίο διαμορφώνουν την προσωπικότητα και τον χαρακτήρα τους είναι άθλιος.
Σχετικά με το υλικό που διδάσκεται στους μαθητές, η κουβέντα είναι πολύ μεγάλη και έχει πολιτικές και κοινωνικές προεκτάσεις που για να αναλυθούν και για να γίνουν αντιληπτές απαιτείται διερεύνηση σε βάθος. Ωστόσο, η εποχή που προμηνύεται από τη χρήση του διαδικτύου, την δυνατότητα καθολικής πρόσβασης στην πληροφορία, τις νέες τεχνολογίες και τα νέα εργαλεία κάνουν πιο απαραίτητο από ποτέ τον επανασχεδιασμό του τρόπου εκπαίδευσης που έρχεται και ακουμπά πάνω σε αυτό το νέο κοινωνικό, πολιτικό, πολιτισμικό και οικονομικό σύμπλεγμα. Το πρόβλημα που τώρα καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε και αν θέλετε προς αυτή την κατεύθυνση κινούνται τα σύγχρονα δυτικά εκπαιδευτικά συστήματα είναι η διαχείριση αυτού του ανεξέλεγκτου όγκου πληροφορίας. Για παράδειγμα, στην Γερμανία στο μάθημα της ιστορίας οι μαθητές μπαίνουν στην διαδικασία οι ίδιοι να ανατρέχουν σε πηγές, να εξετάζουν διαφορετικές εκδοχές, να συγκρίνουν και εκπαιδεύονται ώστε να αποκτούν κριτικό πνεύμα. Δυστυχώς, στα ελληνικά σχολεία της αποστήθισης μιας συγκεκριμένης πηγής του συγγραφέα που οι μαθητές είναι αναγκασμένοι να παπαγαλίζουν και την ποιο αδιάφορη πληροφορία δεν συμβαίνει αυτό. Κορύφωση αυτής της κατάστασης, που αποκλείει τα παιδιά να έχουν ελεύθερο χρόνο, αποτελούν οι πανελλήνιες εξετάσεις, καθώς είναι αναγκασμένα να αποστηθίζουν στο ακέραιο ολόκληρα βιβλία. Αφού κριτήριο για την εισαγωγή τους σε κάποια σχολή δεν αποτελεί το ταλέντο τους αλλά η ικανότητα αποστήθισης που έχουν. Προσωπικά, λίγα πράγματα από όσα είχα διαβάσει εκείνη την περίοδο θυμάμαι και δεν αμφιβάλω καθόλου ότι το ίδιο ισχύει και για τα υπόλοιπα παιδιά που μπήκαν σε αυτή την διαδικασία.
Όσο αφορά το προσωπικό που λειτουργεί τα εκπαιδευτικά ιδρύματα θα πρέπει να αντιληφθούν κάποτε ότι εκτός από δημόσιοι υπάλληλοι είναι λειτουργοί. Η δουλειά του καθηγητή δεν είναι μόνο 5 μέρες την βδομάδα και 9 μήνες τον χρόνο. Ο καθηγητής πρώτα είναι παιδαγωγός και φίλος και μετά δάσκαλος. Δεν είναι μόνο στην δουλειά του για να διδάσκει αλλά και για να συμβουλεύει, να εμπνέει, να καθοδηγεί, να δίνει κίνητρο, να ακούει. Δυστυχώς, συνάντησα λίγους τέτοιους ανθρώπους και αποτελούν την εξαίρεση. Θυμάμαι τον νταή τον Γυμνασιάρχη που με κλώτσησε μπροστά σε όλα τα παιδιά επειδή άργησα ένα λεπτό στην προσευχή, τον επιστάτη που καρτερούσε με την καρδιά του να κάνεις κάτι για να σε πάει στον διευθυντή, τον μαθηματικό που έμπαινε με το τσιγάρο μέσα στις τουαλέτες και έψαχνε να βρει ποιος μαθητής καπνίζει για να του δώσει αποβολή, την φιλόλογο που μας έλεγε ότι οι κύπριοι είναι παλιοράτσα, την θεολόγο που έκανε αρνητικά σχόλια για τις οικογένειες μας μέσα στην τάξη και εκείνη την καθηγήτρια που ποτέ δεν κατάλαβα τι είχε σπουδάζει που μας έλεγε ότι είναι προκατειλημμένη απέναντι στους Αλβανούς. Είναι αδιανόητο πως οι άνθρωποι αυτοί διαμορφώνουν τα παιδιά σας.
Παρόλα αυτά έχω τις καλύτερες αναμνήσεις από τα σχολικά μου χρόνια..
ο Φοιτητής