9η Μαΐου, Ημέρα της Αποφασιστικής Νίκης των Λαών - Μουζακάτα, Ένα Μαρτυρικό Χωριό που περιμένει ακόμα την επίσημη αναγνώρισή του

9η Μαΐου σήμερα, Ημέρα τιμής στην Αποφασιστική Νίκη των Λαών, ημέρα τιμής της Αντίστασης των Λαών ενάντια στην Επέλαση του Χιτλερικού Φασισμού.

Δυσανάλογα βαρύς ο φόρος αίματος που απέδωσε η Κεφαλονιά... Σε ένα μικρό και ρημαγμένο νησί, όχι ένα αλλά δύο ολόκληρα χωριά (τα Μουζακάτα στον Δήμο μας και τα Αργίνια στο Δήμο Ελειού-Πρόννων) πυρπολήθηκαν από τους Γερμανούς κατακτητές και κάτοικοί τους εκτελέστηκαν.

Σύντομη Ιστορική Αναδρομή
Τα Μουζακάτα ήταν ορεινό χωριό και αποτελούσαν με τα Ζερβάτα την Κοινότητα Ζερβάτων. Απήχαν από τα προσεισμικά Ζερβάτα περίπου 1 χλμ.
Τα Μουζακάτα όπως και τα Ζερβάτα έπαθαν μεγάλες καταστροφές από τους Άγγλους το 1843-49 επειδή οι κάτοικοι αγωνίστηκαν ενάντια στην Αγγλοκρατία. Περιουσίες κάηκαν και αγωνιστές απαγχονίστηκαν.
Την περίοδο 1941 – 44 τα Μουζακάτα ήταν για την Κεφαλονιά το κέντρο της Εθνικής Αντίστασης ενάντια στην Ιταλο-Γερμανική Κατοχή γι΄αυτό ο λαός το αποκαλούσε "μικρό Σούλι". Υπήρχε αρχηγείο του ΕΛΑΣ με καπετάνιο τον Γεράσιμο Γρηγοράτο ή Αστραπόγιανννο με αρκετούς Αγωνιστές κυρίως από τα Μουζακάτα. Ο ίδιος οικισμός αποτελούσε έναν από τους προμαχώνες που περικύκλωναν το χώρο (οι υπόλοιποι βρίσκονταν στους οικισμούς Τζανετάτα, Καταποδάτα, Αλεβράτα, Ζερβάτα) και προστάτευαν την περιοχή της Σάμης.
Στις 23 Απριλίου 1944 οι Γερμανοί έκαψαν τα Μουζακάτα και έκαναν συλλήψεις κατοίκων οι οποίοι και εκτελέστηκαν. Μετά το ολοκαύτωμα οι κάτοικοι έμεναν σε σπηλιές, στάνες και φιλοξενήθηκαν από τους κατοίκους των Ζερβάτων. Οι Μουζακάδες και οι Ζερβάδες διώχτηκαν από τους Γερμανούς και αργότερα εξορίστηκαν. Λίγους μήνες μάλιστα μετά το ολοκαύτωμα οι Γερμανοί έκαναν επιχείρηση στην ευρύτερη περιοχή με καταστροφές και αρκετά θύματα.
Το χωριό δεν ξαναχτίστηκε ποτέ, καθώς, μετά τον εμφύλιο, ήρθε και ο καταστροφικός σεισμός του 1953.

Η σημερινή κατάσταση
Στις 12 Δεκεμβρίου 2000 ιδρύεται το "Δίκτυο Μαρτυρικών Πόλεων και Χωριών Περιόδου 1940-1945". Το δίκτυο επιδοτείται μεταξύ άλλων από Εθνικούς και Κοινοτικούς πόρους (π.χ. για την αναστύλωση των χωριών) και δραστηριοποιείται για την "αναζήτηση και διεκδίκηση των εύλογων, δίκαιων και πλήρων ηθικών και υλικών αποζημιώσεων για τις καταστροφές που υπέστησαν σε ανθρώπους, υποδομές και περιουσίες" και "την αναζήτηση και διεκδίκηση της επιστροφής με κάθε μέσο των λεηλατηθέντων, από τις κατοχικές δυνάμεις, πολιτιστικών θησαυρών".
Στην πολύ ενδιαφέρουσα και ενημερωτική σελίδα τους (www.greekholocausts.gr) βρίσκουμε τα Αργίνια, όχι όμως και τα Μουζακάτα. Γιατί;

Το 2003, επί δημαρχίας Γεράσιμου Αρτελάρη, ο δημοτικός σύμβουλος Αντώνης Καλλιβωκάς, ετοιμάζει πλήρη φάκελο και καταθέτει εισήγηση στο Δημοτικό Συμβούλιο για ένταξη του χωριού στο Δίκτυο Μαρτυρικών Χωριών. Η εισήγηση εγκρίνεται ομόφωνα, ο δε φάκελος προωθείται στο Δίκτυο Μαρτυρικών Χωριών αφενός και αφετέρου, από τον Δήμο, στο Υπουργείο Εσωτερικών. Επόμενο σημαντικό βήμα και με αρκετές δυσκολίες, η αποδοχή του χωριού ως μαρτυρικό από το ίδιο το δίκτυο. Μετά από έντονες προσπάθειες, και με την βοήθεια του τότε προέδρου του Δημοτικού Συμβουλίου Καλαβρύτων Χρήστου Παπαδάτου (με καταγωγή από Ζερβάτα) και του Δημάρχου Καλαβρύτων Αθανάσιου Παπαδόπουλου, γίνεται δεκτό το αίτημα στην ολομέλεια του δικτύου στις 21 Μαϊου 2006, στην Κάντανο Χανίων. Παράλληλα, με χορηγία ιδιώτη, συγκεκριμένα της Άννας Μουρίκη (με καταγωγή από Μουζακάτα), χτίζεται μνημείο στο χωριό και ξεκινούν ετήσιες εκδηλώσεις μνήμης.
Απομένει για την οριστική ένταξη του χωριού στο Δίκτυο, η έκδοση του ΦΕΚ και μόνο αυτή. Από το 2006 όμως και μέχρι σήμερα, το θέμα "παγώνει". Για την έκδοση του ΦΕΚ, πρέπει να συνεδριάσει η αρμόδια επιτροπή του Υπουργείου Εσωτερικών (στην οποία συμμετέχει και μέλος του Δικτύου).
Επισημαίνεται ότι, όπως προαναφέρθηκε, η ένταξη των Μουζακάτων στο δίκτυο, πέρα από την ίδια την επίσημη ιστορική και ηθική αναγνώριση του ολοκαυτώματος του χωριού (γεγονός από μόνο του ιδαιτέρα σημαντικό), συνεπάγεται και επιδοτήσεις (που θα μπορούσαν ενδεχομένως να χρησιμοποιηθούν για αναστύλωση του χώρου και μετατροπή του σε επισκέψιμο χώρο ιστορικής μνήμης, κατά το παράδειγμα των Καλαβρύτων).
Το θέμα είναι πλέον στα χέρια της αρμόδιας επιτροπής. Όποιος όμως κι αν είναι ο λόγος της τόσο μεγάλης καθυστέρησης της σχετικής συνεδρίασης της επιτροπής , δεν θέλουμε επ' ουδενί να ξεχαστεί το ζήτημα και αναρωτιόμαστε τι ενέργειες έκαναν και ποια πίεση πιθανόν άσκησαν οι θεσμοθετημένοι φορείς των άλλων πόλεων και χωριών που εντάχθηκαν ήδη στο Δίκτυο (των Αργινίων για παράδειγμα) και ποιες οι ανάλογες ενέργειες που θα πρέπει ίσως να κάνουμε εμείς και οι δικοί μας τοπικοί φορείς.

Για το roupaki, vfarad